Żeby canto było bel

Autorka: Aleksandra Kamińska-Rykowska

Tytuł: Żeby canto było bel. Od baroku do romantyzmu. Vademecum śpiewaka

„Niniejsza książka jest próbą odpowiedzi na pytanie, czym jest bel canto – ze szczególnym uwzględnieniem problematyki techniki wokalnej. Wydaje się jednak, że poszczególne konteksty występowania terminu są ze sobą powiązane, ponieważ, aby zbliżyć się do jego istoty musimy sięgnąć do korzeni opery... we Włoszech. Książka jest zatem próbą uchwycenia fenomenu bel canto w perspektywie historycznej, tzn. od narodzin opery aż po schyłek tej sztuki w operowej twórczości kompozytorskiej, czyli koniec romantyzmu. Nie jest to jednak podręcznik historii opery. To bardziej vademecum dla śpiewaka bądź pasjonata śpiewu operowego.

Dla zrozumienia fenomenu bel canto konieczna jest zatem podróż w muzyczną przeszłość. A ponieważ narodziny tego zjawiska związane są z początkami opery we Florencji, odwiedzimy też teatr... starożytny (to nim bowiem fascynowali się mieszkańcy stolicy Toskanii). Opowieść o kompozytorach, operze i nauce śpiewu rozpoczyna się zatem od przywołania wątku Cameraty florenckiej i innych włoskich ośrodków muzycznych epoki baroku. Wyszczególnienie ich ma charakter umowny i w niniejszej publikacji stanowi element porządkujący. To tylko punkt wyjścia dla dyskusji o praźródłach sztuki wokalnej. W przedstawionej  charakterystyce szkół pomocne okazały się zachowane traktaty i opracowania naukowe. To właśnie w historycznych traktatach kryje się bowiem wiele odpowiedzi na pytania nie tylko o charakter twórczości kultywowany w poszczególnych ośrodkach, ale o to, jaki jest rodowód włoskiego bel canto.

Rozważania historyczne zakończymy zaś na postaci artysty i autora ostatnich dokumentów epoki romantycznej – Ryszarda Wagnera. Jego dzieło wydaje się dalekie od włoskiej sztuki bel canto, ale ta sprawa jest trochę bardziej skomplikowana [...]. Czyż to nie zastanawiające, że Ryszard Wagner także był zafascynowany teatrem antycznym?”

(ze wstępu)